Nu de overheid heeft besloten om de Groningse gaskraan ‘dicht te draaien’ is de discussie over energietransitie in de media in een stroomversnelling gekomen. Het wordt voor groot deel van de Nederlanders (nu pas) duidelijk dat we ons in de overgang bevinden van een energiegebruik gebaseerd op fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie. De overheid dicteert en stimuleert een geleidelijke energiebesparingen al vanaf de tachtiger jaren. Daarin wordt nu, met het besluit de gaskraan dicht te draaien, een extreme versnelling aangebracht terwijl er nog onvoldoende oplossingen zijn gezocht voor grote vraagstukken zoals de opslag van energie. Nu de versnelling van de energietransitie wordt ingezet moeten we onszelf afvragen wat nu mogelijk is en welke vraagstukken er moeten worden opgelost om de volgende stap te kunnen zetten.
In 2016 is R4a een samenwerkingsverband aangegaan met BlonkAdvies, autoriteit op het gebied van de bouwfysica en energetica. Het doel van de samenwerking is kennis te bundelen en daarmee de juiste besluite te nemen bij de realisatie van energiezuinige gebouwen. Hierbij maken we gebruik van theorieën en (bestaande) technieken en ons gezonde verstand.
In het eerste NOM-huis dat we hebben ontworpen, op weg naar energieneutraliteit, zijn de volgende stappen gezet;
Isoleren en ventileren
Er is gekozen voor hoogwaardige isolatie en triple-beglazing in alle kozijnen. De gerealiseerde isolatiewaarden voor dak, gevel en vloer zijn respectievelijk 9, 7 en 6,0 W/m2K. Het bouwbesluit schrijft nu nog isolatiewaarden van respectievelijk 6, 4,6 en 3,5 W/m2K voor.
Verwarmen en koelen
Nu de woning optimaal is geïsoleerd en alle transmissie-verliezen tot een minimum zijn teruggebracht is voor de opwarming van het huis nog maar heel weinig energie nodig. Er ontstaat zelfs serieus de behoefte om de woning te kunnen koelen als in de zomer de buitentemperaturen oplopen. Met het oog op het gebruiken van eigen opgewekte (electrische) energie ligt het voor de hand om een warmtepomp toe te passen. In combinatie met een warmtewisselaar kan de benodigde warmte tot verder worden beperkt.
Energie opwekken en overcapaciteit opslaan
Een van de dakvlakken, gericht op het zuiden, is compleet voorzien van geïntegreerde PV-panelen. Ze voorzien het huis van elektriciteit gedurende de daglichttijden. Overcapaciteit wordt opgeslagen in de accu’s van de elektrische auto’s en de kelder of ze brengen de warm water voorraad (boiler) op temperatuur. Pas in het uiterste geval wordt de overcapaciteit terug geleverd aan het stroomnet.
Hoe zat het ook a weer…
Bouwbesluit (EPC 0,4)
De overheid stuurt de energietransitie door op het gebied van energiegebruik een prestatie te eisen. Eind jaren negentig was de prestatienorm voor woningbouw nog 1,2 maar is geleidelijk verlaagd naar de huidige 0,4
Bijna energieneutrale woning (‘beng’)
Vanaf 2020 wordt de eis verder verzwaard waarbij, naast de EPC, ook eisen zullen worden gesteld aan energie-behoefte, -gebruik en het ‘soort’ energie (hernieuwbaar of fossiel). Deze drie beng-indicatoren worden voorlopig alleen bij nieuwbouw vereist. Eisen voor bestaande gebouwen zijn in ontwikkeling.
Nul op de meter
De ‘nul-op-de-meter’-woning is een energieneutralere woning dan de ‘bijna energieneutrale’ woning. Om een ‘nul-op-de-meter’ te halen moet het volledige verbruik van energie gecompenseerd worden met de productie van ‘eigen’ energie. De salderingsregeling waarbij het jaarverbruik gecompenseerd kan worden met de jaarproductie zorgt voor een ‘ogenschijnlijke’ neutraliteit. Zonder de mogelijkheid te salderen is er natuurlijk geen echte ‘nul-op-de-meter’.
Voor een ‘nul-op-de-meter’-woning wordt een EPC= -0,2 aangehouden. In feite kan van iedere woning een ‘nul-op-de-meter’-woning worden gemaakt door het eigenverbruik te compenseren met PV-panelen. (mits daar voldoende ruimte voor is) Dit predicaat zegt dus wel iets over verbruik en opwekking maar zegt, zonder een oplossing voor de saldering en opslag, nog onvoldoende over de energieneutraliteit.
Passiefhuis
Bij een passiefhuis wordt een optimum nagestreeft om het gebouwgebonden energieverbruik tot een minimum te beperken.
Al deze keurmerken zeggen iets over de mate van zuinigheid van een woning of de energieneutraliteit maar lossen het vraagstuk van de opslag niet op. De energieopwekking valt onvoldoende samen met het verbruik. Volledige energieneutraliteit wordt pas bereikt als de gebruiker al zijn benodigde energie zelf kan opwekken, opslaan én gebruiken wanneer dat nodig is. Het gebouw(ontwerp) speelt daarbij een belangrijke rol maar de (op dit moment ontbrekende) technieken voor energieopslag en afstemming van het gebruik door de bewoner zijn misschien nog wel belangrijker.
PROVADA AKTIE!
Deze R4a informatiepagina is opgesteld naar aanleiding van ons bezoek aan de Provada 2018. We hebben geprobeerd om thema’s, waar we aan werken, op een interactieve manier te presenteren. Onze thema-kaartjes geven direct toegang tot deze exclusieve pagina’s en fungeren als ‘marker’ voor onze Augmented Reality-app. Tot september 2018 voorzien we ieder nieuw project van een eigen VR-model op een marker naar keuze. Dat kan een project-kaartje zijn maar ook een eigen visitekaartje. Daarmee kunt u op elk moment uw eigen VR-model presenteren. Leuk toch!
Neem vrijblijvend contact op, bel 070-2040024 of mail info@r4a.nl
Nu de overheid heeft besloten om dé gaskraan ‘dicht te draaien’ is een ware gekte ontstaan in de media. Het wordt voor groot deel van de Nederlanders nu pas duidelijk dat we midden in een energietransitie zitten. Bent u geïnteresseerd neem dan contact op voor een vrijblijvend gesprek.
berichten over dit project:
R4a: op de Provada
De afgelopen dagen op de Provada waren inspirerend met veel plezierige contacten. We hebben R4a aan de hand van drie thema's gepresenteerd, elk met een eigen kaartje, AR-model én informatie pagina. Wij vonden het leuk om [...]